2. หมากัดคนเอาเรื่องที่เจ้าของ

เพื่อการแก้แค้นแทนพ่อ โจโฉประกาศว่าถ้ายึดเมืองชีจิ๋วแล้ว จะสังหารประชาชนทุกคนให้สิ้นซาก นับว่าเป็นเรื่องที่ผู้คนพากันพูดถึงโจโฉในแง่โหดเหี้ยม โดยเฉพาะเมื่อนายอำเภอตันก๋งเดินทางมาเจรจากับโจโฉว่าการเข่นฆ่าชาวเมืองที่ไม่รู้อิโหนอิเหน่เป็นเรื่องที่ไม่ถูกต้อง การที่ครอบครัวโจโฉถูกฆ่าหมดทั้งครอบครัวก็ไม่ใช่ความผิดของโตเกี๋ยม แต่เป็นเพราะเตียวกี้ลูกน้องของโตเกี๋ยมขาดความซื่อสัตย์เอง เรื่องนี้นับว่าให้แง่คิดหลายประเด็นคือ
        1. โจโฉผิดหรือไม่ที่ต้องการฆ่าประชาชนชีจิ๋วให้สิ้นซาก ?
        2. ทำไมลูกน้องของโจโฉจึงเห็นความชอบธรรมที่จะรบฆ่าโตเกี๋ยม
            คุณคิดว่าโตเกี๋ยมมีความผิดหรือไม่ ?

สามก๊ก@work อยากให้ทุกท่านมองโจโฉอย่างเข้าใจเสียก่อนว่า โจโฉก็เป็นมนุษย์ธรรมดาผู้หนึ่ง ที่คนในครอบครัวถูกฆ่าหมดสิ้นทั้งครอบครัว ย่อมรู้สึกเสียใจและโกรธแค้นเป็นธรรมดา การตอบโต้เป็นธรรมชาติหนึ่งของมนุษย์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งภายใต้วัฒนธรรมของจีนในยุคนั้น สังคมให้คุณค่ากับบุญคุณและความแค้น การทดแทนบุญคุณถือเป็นสิ่งควรทำเมื่อมีผู้ช่วยเหลือเรา และการแก้แค้นก็เป็นสิ่งที่ควรทำเช่นเดียวกันเมื่อมีผู้ใดมาทำร้ายเรา ความกดดันและการส่งเสริมจากสังคมในเรื่องการแก้แค้นทำให้เกิดความชอบธรรมในการแก้แค้น และระดับความรุนแรงของการแก้แค้นตอบโต้ เป็นการแสดงออกถึงความแค้นที่มีต่อเรื่องนี้ จึงไม่น่าแปลกใจที่ลูกน้องของโจโฉเห็นความชอบธรรมที่จะรบฆ่าโตเกี๋ยม โดยเฉพาะอย่างยิ่งเหตุการณ์นี้ โตเกี๋ยมต้องเป็นผู้รับผิดชอบ เพราะเตียวกี้เป็นลูกน้องโตเกี๋ยม "หมากัดคนเจ้าของต้องรับผิดชอบ" นี่เป็นกฎที่เข้าใจกันได้ทั่วไป ผู้ที่จ่ายค่ารักษา พยาบาลคือ เจ้าของหมา ไม่ใช่หมาตัวที่กัด แปลว่าถึงแม้ลูกน้องจะเป็นผู้ผิดแต่ในที่สุดนายก็ต้องรับผิดชอบ เช่นในกรณีของโตเกี๋ยมที่เลี้ยงโจรเป็นลูกน้องซึ่งในที่สุดก็นำความเดือดร้อนมาให้ และแน่นอนการปัดความรับผิดชอบ ย่อมไม่ใช่วิสัยของผู้นำที่ดีเพราะฉะนั้นการที่ตันก๋งมาเจรจาว่า โตเกี๋ยมเป็นคนดีซื่อสัตย์จึงไม่ใช่ประเด็นและการอ้างว่า เตียวกี้เป็นผู้ทำไม่ใช่โตเกี๋ยมเป็นผู้ทำ โจโฉไม่ควรไปเอาเรื่องกับโตเกี๋ยมและประชาชน จึงเป็นการเจรจาที่โจโฉรับไม่ได้ เพราะเป็นการไม่เข้าใจจิตใจพื้นฐานของมนุษย์ เป็นการไม่เข้าใจวัฒนธรรมคุณค่าทางสังคมของคนจีนยุคนั้น และประการสุดท้ายตันก๋งไม่เข้าใจความรับผิดชอบในบทบาท ของผู้นำ "หมากัดคนเอาเรื่องกับเจ้าของ" ดังนั้นจึงไม่แปลกใจว่า ทำไมพอตันก๋งพูดจบโจโฉจึงเกรี้ยวกราดกับตันก๋งมาก และการประกาศฆ่าชาวเมืองชีจิ๋วให้สิ้นซากก็เพื่อให้ประชาชนกดดัน และเคียดแค้นโตเกี๋ยมที่ทำให้ประชาชนต้องพลอยฟ้า พลอยฝนไปด้วย



สามก๊ก@work อยากจะเน้นในประเด็นความรับผิดชอบแต่ผู้เดียวของหัวหน้าว่า ถ้าหากเราเข้าใจว่าเราจะต้องเป็นผู้รับผิดชอบในความผิดของลูกน้องด้วย เราจะทำอะไรทุกอย่างอย่างระมัดระวัง การวางแผนงานเราจะระมัดระวังในเรื่องของการรู้จักใช้คนไปทำงาน และกฎการบริหารลูกน้อง คือ การวางใจในตัวลูกน้องไม่ใช่หน้าที่ของเรา แต่เป็นหน้าที่ของลูกน้องที่จะต้องพิสูจน์แล้วพิสูจน์เล่าให้เราวางใจ ถ้าเป็นดังนี้การใช้คนก็จะผิดพลาดน้อยลง

นอกจากการที่หัวหน้าต้องรับผิดชอบในสายตาของผู้ที่ได้รับความเสียหาย ความจริงแล้วในสายตาของลูกน้องตัวเอง หัวหน้าก็ถูกคาดหวังให้ต้องรับผิดชอบด้วย เรามาลองมองกันในแง่ของลูกน้องบ้าง ลูกน้องทุกคนล้วนต้องการการปกป้องจากเจ้านาย เมื่อลูกน้องถูกรังแกเจ้านายเป็นคนรับหน้า แม้กระทั่งลูกน้องผิดเจ้านายก็ยังคงถูกคาดหวังให้ปกป้องช่วยเหลือ นี่คือสายสัมพันธ์ของลูกน้องกับเจ้านาย ลองมาคิดดูว่าถ้ามีงานอยู่ชิ้นหนึ่งผิดพลาด เจ้านายของเรารายงานเจ้านายที่ใหญ่กว่าว่าเป็นความผิดพลาดของลูกน้องซึ่งก็คือเรา เราจะรู้สึกอย่างไรกับเจ้านายคนนี้ ในทางกลับกันถ้าเจ้านายของเรารายงานว่าเป็นความผิดของเขาเองแทนที่จะเป็นเราเพราะเขาคิดว่าเขาควรจะดูแลลูกน้องได้ดีกว่านี้ แล้วเจ้านายเราก็ถูกลงโทษ เราจะรู้สึกอย่างไรกับเจ้านายคนนี้

สามก๊ก@work อยากชี้ให้เห็นว่าใน case แรกนั้น แม้ว่าเจ้านายจะโยนความผิดให้ลูกน้อง แต่ก็รับรองได้ว่าจะโยนความผิดไม่พ้นตัว เพราะคนที่เป็นเจ้านายของเจ้านายย่อมรู้ดีกว่า ใครต้องรับผิดชอบ การปัดความรับผิดชอบนอกจากจะไม่ประทับใจเจ้านายของเราแล้ว ยังไม่ประทับใจลูกน้องของเราอีกด้วย

ส่วนใน case ที่สองที่เจ้านายรับผิดเองจะประทับใจทั้งเจ้านายของเจ้านาย และลูกน้องมากกว่า เพราะแสดงถึงความรับผิดชอบ รู้บทบาทของการเป็นหัวหน้างาน ย่อมเป็นที่ไว้วางใจมากกว่า เวลาตำหนิลูกน้องก็ดูมีสิทธิที่ชอบธรรมกว่าเพราะลูกน้องจะเห็นได้ว่าเมื่องานพลาดคนที่ถูกตำหนิจะเป็นตัวเจ้านาย เพราะฉะนั้นเจ้านายจึงมีสิทธิมาควบคุมดูแลอย่างจริงจังอีกต่อหนึ่ง

สามก๊ก@work อยากจะชี้ให้เห็นว่าด้วยเหตุที่โตเกี๋ยมไม่ได้มีบทบาทเป็นผู้นำที่ดี เมื่อต้องการยกเมืองของตนเองให้เล่าปี่ จึงได้รับการสนับสนุนจากลูกน้องของตนเอง เพราะลูกน้องตนเองกำลังเลือกนาย เหมือนกับคำโบราณที่ว่า นกดีย่อมเลือกกิ่งไม้เกาะ คนฉลาดย่อมรู้จักเลือกนาย ลูกน้องของโตเกี๋ยม ต้องการเป็นลูกน้องของเล่าปี่มากกว่า

สามก๊ก@work จึงอยากเน้นว่าถ้าจะประสบความสำเร็จ จำเป็นต้องมีลูกน้องที่ดี การมีลูกน้องที่ดีก็ย่อมต้องมาจากตัวเราเองเป็นหลักก่อนว่า รู้จักการเป็นเจ้านายที่ดีได้แค่ไหน

 
Copyright 2000 - Vichien Shnatepaporn, All Rights Reserved.
No part of this article may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form, or by any means,
electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise, without permission.
งาน หางาน สมัครงาน ใช้ jobtopgun.com